WARSZAWA, Polska (AP) — Polscy i bułgarscy przywódcy oskarżyli Moskwę o wykorzystywanie gazu ziemnego do szantażowania ich krajów po tym, jak rosyjska kontrolowana przez państwo firma energetyczna nagle ogłosiła w środę, że przestanie zaopatrywać te dwa kraje europejskie.
Odcięcie gazu nastąpiło po tym, jak prezydent Rosji Władimir Putin powiedział, że „nieprzyjazne” kraje będą musiały zacząć płacić za gaz w rublach, rosyjskiej walucie, czego Bułgaria i Polska odmówiły.
Premier Polski Mateusz Morawiecki powiedział w środę w polskim parlamencie, że uważa, że akcja jest zemstą za nowe sankcje wobec Rosji, które Warszawa nałożyła za wojnę na Ukrainie.
Morawiecki obiecał, że Polska nie będzie zastraszona odcięciem. Powiedział, że kraj był bezpieczny przed kryzysem energetycznym dzięki wieloletnim wysiłkom na rzecz zabezpieczenia gazu z innych krajów.
Ustawodawcy wstali i klaskali, gdy powiedział, że rosyjski „szantaż gazowy” nie będzie miał wpływu na Polskę.
Nowe sankcje, ogłoszone we wtorek, wymierzyły 50 rosyjskich oligarchów i firmy, w tym giganta energetycznego Gazprom. Kilka godzin później Polska poinformowała, że otrzymała zawiadomienie, że Gazprom odcina dostawy gazu z powodu niezastosowania się do żądania zapłaty w rublach rosyjskich.
Polskie przedsiębiorstwo gazowe PGNiG poinformowało, że dostawy gazu z gazociągu jamalskiego zostały wstrzymane w środę, zgodnie z ostrzeżeniem Gazpromu.
Bułgaria poinformowała we wtorek, że Gazprom poinformował ją również, że dostawy gazu do tego kraju skończą się w tym samym czasie, ale urzędnicy w Sofii poinformowali w środę rano, że wciąż widzą dostawy gazu.
Bułgarski premier Kiril Petkow nazwał wstrzymanie dostaw gazu przez Gazprom do jego kraju „rażącym naruszeniem umowy” i „szantażem”.
„Nie ulegniemy takiej wrzawie” – dodał.
Posunięcie Rosji wywołało większe obawy, że inne kraje mogą być celem kolejnego, ponieważ kraje zachodnie zwiększają swoje wsparcie dla Ukrainy w czasie wojny, która trwa już trzeci miesiąc.
Urzędnicy Unii Europejskiej prowadzili w środę nadzwyczajne rozmowy. Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen powiedziała, że oświadczenie Gazpromu „jest kolejną próbą wykorzystania gazu przez Rosję jako narzędzia szantażu”.
Grecki rząd miał zorganizować własne nadzwyczajne posiedzenie w Atenach. Następna planowana płatność Grecji na rzecz Gazpromu przypada na 25 maja, a rząd musi zadecydować, czy zastosuje się do żądania sfinalizowania transakcji w rublach.
Grecja zwiększa swoje możliwości magazynowania skroplonego gazu ziemnego i ma plany awaryjne, aby przestawić kilka sektorów przemysłu z gazu na olej napędowy jako awaryjne źródło energii. Odwróciła też program ograniczania krajowego wydobycia węgla w ciągu najbliższych dwóch lat.
Gaz rosyjski stanowił około 45% całkowitego zużycia gazu w Polsce do czasu odcięcia. Ale Polska jest znacznie bardziej uzależniona od węgla do ogrzewania domów i przemysłu paliwowego, a gaz stanowi około 7% ogólnego miksu energetycznego kraju.
Dostawy rosyjskie do Polski i tak miały się zakończyć jeszcze w tym roku. Polska od wielu lat pracuje nad zabezpieczeniem dostaw z innych krajów.
Kilka lat temu kraj otworzył swój pierwszy terminal skroplonego gazu ziemnego, czyli LNG, w Świnoujściu na wybrzeżu Morza Bałtyckiego. Rurociąg z Norwegii ma zacząć działać jeszcze w tym roku.
Minister energetyki Bułgarii powiedział, że jego kraj może zaspokoić potrzeby użytkowników przez co najmniej miesiąc.
„Dostępne są alternatywne dostawy, a Bułgaria ma nadzieję, że alternatywne trasy i dostawy zostaną również zabezpieczone na poziomie UE” – powiedział minister energetyki Aleksander Nikołow Nikołow.
Fatih Birol, szef Międzynarodowej Agencji Energetycznej z siedzibą w Paryżu, określił posunięcie Rosji jako „uzbrojenie dostaw energii”.
Powiedział, że decyzja Rosji „wyraźniej niż kiedykolwiek pokazuje, że Europa musi działać szybko, aby zmniejszyć swoją zależność od rosyjskiej energii”.
___
Śledź relację AP z wojny na Ukrainie:
Source: news.yahoo.com
